این روزها در فضای فرهنگی کشور، یک پدیده بهظاهر خوشایند اما در باطن نگرانکننده در حال گسترش است: گروههای سرودی که با انگیزههای خالص اما بدون دانش و مهارت فنی شکل میگیرند.
ظاهر ماجرا این است که عدهای دغدغهمند، برای «کار فرهنگی» جمع میشوند، نامی برای خود انتخاب میکنند، چند تمرین برگزار میکنند و بعد هم وارد میدان اجرا میشوند. اما باطن این قصه، اغلب چیز دیگری است: نبود برنامه آموزشی، بیتوجهی به صداسازی، ناآگاهی از ملزومات فنی ضبط و اجرا، و در نهایت پناه بردن به بازخوانی آثار آماده دیگران.
مسأله اینجاست که کار فرهنگی، فقط جمع کردن چند نوجوان یا جوان و تمرین چند قطعه نیست. ما با جان و دل آدمها سروکار داریم. یک گروه سرود، قبل از هر چیز یک نهاد تربیتی است، نه صرفاً یک باند موسیقی. وقتی این نهاد تربیتی از مربیای بهره نمیبرد که هم به مسائل فنی موسیقی مسلط باشد و هم به روانشناسی و تربیت اعضا، نتیجه چیزی جز فرسایش انگیزهها و تولید آثار متوسطروبهضعف نخواهد بود.
بارها دیدهایم گروههایی که با انرژی و هیجان آغاز کردهاند، بعد از چند ماه به بنبست خوردهاند: نه توانستهاند قطعه اختصاصی بسازند، نه اعضا پیشرفت صدایی داشتهاند، و نه حتی کیفیت اجرای عمومیشان تفاوتی با روز اول کرده است. چرا؟ چون مربی متخصصی کنارشان نبوده که مسیر را بشناسد، منابع تولید را فراهم کند، و با تمرینهای درست، توان واقعی گروه را آزاد کند.
این وضعیت، نهتنها به خود گروه آسیب میزند، بلکه در چشم مخاطب، شأن و اعتبار «سرود» را هم پایین میآورد. وقتی اجرای بیکیفیت و بیروح به نام سرود منتشر میشود، چه تضمینی هست که مخاطبِ امروز، فردا حاضر باشد دوباره پای کار یک گروه دیگر بنشیند؟
وقت آن رسیده که سیاستگذاران فرهنگی، مسئولان مراکز هنری و حتی مدیران مدارس، یک اصل ساده را جدی بگیرند:
هر گروه سرود، باید یک مربی متخصص و کارآزموده داشته باشد — کسی که علاوه بر دانش فنی، نگاه تربیتی و هنری توأمان داشته باشد. بدون این، گروهداری بیشتر شبیه سرگرمی کوتاهمدت است تا یک جریان فرهنگی ماندگار.
کار فرهنگی را نمیشود با شورِ بیدانش پیش برد. شور لازم است، اما کافی نیست. اگر قرار است گروهسرود بهعنوان یک رسانه زنده و مؤثر باقی بماند، باید از همین امروز برای تربیت و بهکارگیری مربیان جدی و حرفهای سرمایهگذاری کرد. وگرنه، همچنان شاهد خواهیم بود که گروههای تازهتأسیس، بعد از چند اجرای پراکنده، آرامآرام به خاطرهها میپیوندند.
دیدگاهتان را بنویسید